Czym jest acerola?
Acerola (łac. Malpighia emarginata) to egzotyczny owoc, który znany jest w Polsce jako wiśnia z Barbados lub nadgwiazdka granatolistna. Krzew aceroli należy do rodziny malpigiowatych i pochodzi z Wysp Karaibskich. Roślina rośnie w Meksyku, Teksasie, Ameryce Środkowej, a także w północnej części Ameryki Południowej. Jadalną częścią rośliny są niewielkie czerwone owoce przypominające polskie wiśnie lub czereśnie. Acerola znalazła zastosowanie w medycynie naturalnej dzięki swoim wyjątkowym właściwościom leczniczym. Acerola zawiera znaczne ilości witaminy C, jest również źródłem innych przeciwutleniaczy jak karotenoidy i antocyjany. Przez wielu ekspertów acerola jest uważana za najzdrowszy z owoców. W 100 g aceroli znajduje się od 1000 do nawet 4500 mg czystej witaminy C, a jedna szklanka soku z aceroli dostarcza tyle witaminy C, co 5 kg truskawek lub pomarańczy. Warto również dodać, że najwięcej witaminy C mają niedojrzałe owoce aceroli.
Działanie aceroli.
Owoce aceroli zawierają nie tylko witaminę C, ale też witaminę A, witaminy z grupy B oraz białko, wapń, żelazo, magnez, mangan, fosfor i kwas jabłkowy. Owoce aceroli to również źródło kwasu foliowego, potasu, sodu, cynku, beta-karotenu i flawonoidów. W aceroli znajdziemy również nienasycone kwasy tłuszczowe. Zawarta w aceroli witamina A i C posiada bardzo dużą aktywność, która pobudza do produkcji przeciwciał i chroni organizm przed wolnymi rodnikami.
Zastosowanie aceroli.
Acerola jest polecana osobom przemęczonym, które odczuwają osłabienie. Acerola pomoże również walczyć ze skutkami chorób obniżających sprawność fizyczną oraz umysłową. Acerolę powinny zatem spożywać również m.in. osoby z chorą tarczycą lub cierpiące z powodu chronicznego stresu.
Acerola pomoga w naturalny sposób podnieść odporność organizmu. Acerola stymuluje układ odpornościowy do wytwarzania przeciwciał, które bronią organizm przed atakami wirusów. Związki, które zawarte są w aceroli i produktach z niej wytworzonych mają silne właściwości przeciwutleniające. Zdolności antyoksydacyjne aceroli pozwalają unieszkodliwiać wolne rodniki w organizmie. Zapobiegają procesom starzenia się, zmniejszają ryzyko pojawienia się nowotworu, zmianom DNA w komórkach. Przy regularnym spożywaniu preparatów z aceroli zwiększa się odporność organizmu na infekcje, stan zapalny oraz choroby neurodegeneracyjne (np. choroba Alzheimera, choroba Parkinsona). Acerolę warto także stosować w profilaktyce chorób nowotworowych, miażdżycy i innych chorób wieku podeszłego. Badania wskazują też, że acerola może pomagać obniżać poziom cukru u chorych na cukrzycę typu 2. Dzięki zawartości witamin z grupy B oraz właściwościami regulującymi poziom glukozy może być także pomocna w odchudzaniu. Nie wolno zapomnieć o bardzo ważnej właściwości witaminy C – obecna w posiłku zawierającym żelazo zwiększa jego wchłanianie. Może więc pomóc osobom z anemią lub z tendencją do niższego poziomu żelaza w organizmie. Należy pamiętać, że organizm ludzki nie magazynuje witaminy C. Jeżeli dostarczymy nadmierną jej ilość, zostanie ona wydalona z moczem.
Choć acerola kojarzy się głównie z witaminą C i wzmacnianiem odporności, można ją również wykorzystać w kosmetyce. Dzięki ogromnej ilości witaminy C acerola wspomaga syntezę kolagenu, poprawiając wygląd skóry. Ponadto acerola opóźnia procesy starzenia. Ochrania również oczy i zapobiega rozwojowi np. zaćmy. Acerola obniża ciśnienie tętnicze i natężenie stresu oksydacyjnego u palaczy. Pomaga też dbać o dziąsła. Świetnie wpływa na cerę naczynkową, gdyż łagodzi rumień i jednocześnie wzmacnia i uszczelnia naczynka krwionośne. Znajdujący się w aceroli beta-karoten wspiera leczenie trądziku i opóźnia starzenie się skóry, z tego względu acerola jest częstym składnikiem kosmetyków do twarzy.
Dawkowanie aceroli.
Nie zostały przeprowadzone badania kliniczne określających maksymalną bezpieczną dawkę aceroli. Dla zdrowych osób dorosłych uważana jest za substancję bezpieczną.
Przedawkowanie aceroli może powodować:
- Biegunki,
- Zawroty i bóle głowy,
- Omdlenia,
- Nudności,
- Wymioty,
- Częste oddawanie moczu.
Jednak dolegliwości te występują stosunkowo rzadko i zwykle nie wymagają interwencji medycznej. Zwykle wystarczające jest obniżenie dawki przyjmowanej aceroli. Działania niepożądane powinny wtedy ustąpić.
Przeciwwskazania do stosowania aceroli.
Zbyt duża ilość witaminy C może być niebezpieczna dla zdrowia. Konieczność ciągłego usuwania witaminy C może doprowadzić do zaburzeń pracy, a nawet uszkodzenia nerek i wątroby. Dlatego osoby z chorobami nerek i wątroby nie powinny stosować preparatów z aceroli. Produkty zawierające acerolę mogą także powodować reakcje alergiczne u osób uczulonych na lateks.
Substancje czynne zawarte w aceroli.
Poza witaminą C, acerola jest również źródłem innych przeciwutleniaczy, a mianowicie karotenoidów i antocyjanów, dzięki którym owoce zyskują swoje charakterystyczne ciemnoczerwone zabarwienie. Sok z aceroli zawiera 17 karotenoidów, a wśród nich znajduje się beta-karoten, czyli witamina A. Związek ten przyspiesza opalanie i pozytywnie wpływa na pracę oczu. W jednym kilogramie aceroli znajduje się ok. 37,9-597, 4 mg antocyjanów oraz 70-185 mg flawonoli. Aktywność antyoksydacyjna aceroli jest o wiele wyższa niż innych źródeł przeciwutleniaczy. Antocyjany mają też dobry wpływ na wzrok i pracę serca. Mają właściwości przeciwzapalne, przeciwalergiczne, jak i antynowotworowe.
Uwaga!
Preparatów aceroli nie dodaje się do gorących płynów, ponieważ traci ona swoje właściwości pod wypływem wysokich temperatur.
Źródła
- Popularna Encyklopedia Powszechna, Kraków 1994. ISBN 83-85719-07-5.
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- Jens Rohwer: Atlas roślin tropikalnych. Warszawa: Horyzont, 2002. ISBN 83-7311-378-9.
- Prakash A., Baskaran R. (2018). Acerola, an untapped functional superfruit: a review on latest frontiers. J Food Sci Technol, 55 (9), 3373-3384.
- Cieślik E., Gębusia A., (2012). Charakterystyka właściwości prozdrowotnych owoców roślin egzotycznych, Postępy Fitoterapii, 2.
- https://www.doz.pl/czytelnia/a15428-Acerola__co_to_za_owoc_Wlasciwosci_i_zastosowanie_aceroli
- https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,acerola—wlasciwosci–witamina-c–przeciwutleniacze–stosowanie–cena,artykul,96592456.html